ด้วยเกล้า | The Seed (1987)

การนำเสนอเรื่องราว เป็นการหยิบจับชีวิต(จริงๆ)ที่เกิดขึ้นในสังคมภาคเกษตร และชาวบ้าน ชาวนาผู้ที่มักจะถูกกล่าวถึงว่าเป็นกระดูกสันหลังของชาติ ปลูกข้าวให้คนกิน ยังคงเป็นอาชีพที่ต้องคอยฟ้าคอยฝน และมักจะถูกกดขี่จากนายทุนเสมอ โดยเฉพาะแม่เลี้ยง (นฤมล นิลวรรณ) ที่มีเงินทุนและปล่อยกู้ให้กับเกษตรกรในยามที่ธรรมชาติไม่เป็นใจ

ภาพยนตร์สะท้อนสิ่งที่เห็นและเกิดขึ้นจริง ตั้งแต่ภาพการใช้ชีวิตของชาวบ้าน โครงการทุนการศึกษาพระราชทานที่ อ้าง ลูกชายของเสาคำได้รับ และเป็นภาพตัวแทนของนักเรียนทุนที่หวนกลับสู่คืนบ้านเกิดเพื่อพัฒนาชุมชนและบ้านตนเองตามที่ได้ร่ำเรียนและตอบแทนคุณแห่งทุนพระราชทาน

นอกจากนั้นยังนำเสนอโครงการแพทย์อาสา ในยามที่เกิดเหตุเภทภัยและความช่วยเหลือจากทางการยังไปไม่ถึง

โครงการหลวงส่งเสริมการทำสวนพืชไร่ เลิกการปลูกฝิ่น ความขัดแย้งในช่วงของการนำเสนอโครงการกับการไม่ยอมรับของผู้คนกลุ่มหนึ่ง

สิ่งของพระราชทานที่แสดงถึงน้ำพระทัยที่ทรงห่วงใยทั้งชาวบ้านผู้ประสบภัยและทหาร ตำรวจที่ทำหน้าที่ในการดูแลรักษาความสงบสุขของบ้านเมือง ปราบปรามผู้ค้ายาเสพติด

โครงการฝนหลวง เมื่อยามภัยแล้ง และระบบสหกรณ์เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรได้มีเงินทุนโดยไม่ต้องผ่านนายหน้า หรือนายทุนที่หวังผลกำไรจากดอกเบี้ย

อย่างที่บอก ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่มีบทตื่นเต้นแอ็คชั่นสนุกสนาน การถ่ายทอดเรื่องราวทำอย่างเรียบง่าย แต่สามารถสานต่อเนื้อหาต่าง ๆ ให้เชื่อมต่อกันได้อย่างไม่สะดุด ความหวังความฝันของชาวนา การต่อสู้กับธรรมชาติ การต่อสู้กับระบบเงินทุน ความพ่ายแพ้ของผู้ที่หมดหวังจนต้องมุ่งสู่เมืองทิ้งอาชีพเกษตรกรรม รวมถึงแนวคิดของเด็กวัยรุ่น...สำอาง (โรม อิศรา) ลูกชายคนสุดท้องของเสาคำ ที่ไม่นิยมต่อความคิดการอดทน การทำงานแบบชาวเกษตร ถึงแม้ความเป็นจริงของสังคมเกษตรจะไม่ประสบผลสำเร็จเหมือนเสาคำได้บั้นปลายของบทภาพยนตร์ แต่เป็นสิ่งที่นำเสนอมุมมองตอนจบได้อย่างน่าประทับใจและสวยงาม