The Social Dilemma | ทุนนิยมสอดแนม: ภัยแฝงเครือข่ายอัจฉริยะ

สารคดีพยายามอธิบายให้เราเข้าใจง่าย ๆ ท้้งผ่านบทสัมภาษณ์เหล่าอดีตผู้ทำงานด้านโซเชียลมีเดียและกระบวนการจำลองสถานการณ์ผ่านนักแสดงซึ่งในศัพท์ของทางสารคดีเราเรียกมันว่า Docudrama (ดอกคูดรามา) ทั้งผลกระทบต่อเยาวชนและครอบครัวอย่างที่กล่าวไปย่อหน้าก่อนและรวมถึงการจำลองสถานการณ์การทำงานของอัลกอริทึมของสื่อโซเชียลโดยใช้แอนิเมชัน Inside Out เป็นแรงบันดาลใจ ดังนั้นเราเลยได้เห็นคนหน้าเหมือนกัน 3 คนกำลังควบคุมข้อมูลที่ผู้ใช้งานคนหนึ่งกำลังจะได้เห็นบนหน้าจอไม่ต่างจากหุ่นเชิด

แต่กระนั้นสิ่งที่ต้องยอมรับตรง ๆ ก็คือสิ่งที่ เจฟฟ์ ออร์โลวสกี ผู้กำกับสารคดีนำเสนอก็เกิดจากการตั้งธงในแง่ร้ายกับสื่อโซเชียลมีเดียเป็นหลัก มันเลยขาดข้อมูลมาคะคานกับเหล่าอดีตผู้พัฒนาสื่อโซเชียลดัง ๆ หรือกระทั้งนักวิชาการต่าง ๆ ที่มาให้ข้อมูลอันน่าตกตะลึงว่าโซเชียลมีเดียกำลังใช้อำนาจชั่วร้ายของมันทำลายสังคมมนุษย์ได้อย่างไร สิ่งที่พอจะยกประโยชน์ให้จำเลยได้นอกจากข้อมูลที่บ่งบอกความยากลำบากที่จะทำให้สื่อโซเชียลกลับมาเป็นเครื่องมือของมนุษย์ที่ถูกใช้อย่างเหมาะสมแล้วก็คงเป็นลีลาการเล่าเรื่องที่เราต้องยอมรับว่าเวลาร่วม 94 นาทีของมันผ่านไปอย่างรวดเร็วและดูสนุกมาก

ดังนั้นสิ่งที่ The Social Dilemma น่าจะก่อคุณูปการที่สุดคงหนีไม่พ้นการเป็นมือที่หยิกแขนเราให้ตื่นรู้ถึงเหรียญด้านที่ส่งผลร้ายของสื่อโซเชียลมีเดียเพื่อให้เกิดการรู้เท่าทันสื่อและป้องกันตนเองและครอบครัวได้ โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าตัวสารคดีจะได้รับความนิยมในไทยมากกว่านี้ โดยเฉพาะในยุคที่ข้อมูลข่าวสารไหลบ่าและวิวาทะในสังคมออนไลน์กำลังร้อนแรงทะลุปรอทอยู่ในขณะนี้