The Last Duel ดวลชีวิต ลิขิตชะตา (2021) [พากย์ไทย บรรยายไทย]

ตัวหนังเลือกจะบอกเล่า “มุมมอง” ของเหตุการณ์เพื่อขับเน้นสารที่สำคัญมากนั่นคือสิทธิสตรีในประวัติศาสตร์หน้าหนึ่งของฝรั่งเศส โดยบทภาพยนตร์ที่แมต เดมอนกับเบน แอฟเฟล็ก (Ben Affleck) สองนักแสดงในหนังมาร่วมเขียนกับ นิโคล โฮลอฟเซเนอร์ (Nicole Holofcener) เลือกใช้วิถีของ ‘ราโชมอน เอฟเฟกต์’ คือการเล่าเรื่องราวเหตุการณ์จาก 3 มุมมองโดยเริ่มจากฝั่งผู้ชาย 2 คนแล้วลงท้ายที่มุมมองของมาเกอร์ริตที่หนังเคลมและให้น้ำหนักมากกว่าเหตุการณ์ในมุมมองของ 2 บุรุษอย่างชัดเจน

แม้จะยอมรับว่าไม่ใช่เรื่องใหม่เพราะการเล่าเรื่องแบบ ‘ราโชมอน เอฟเฟกต์’ เคยถูกหยิบไปใช้จนเฝือตั้งแต่หนังดราม่าทหารเครื่องบินตกใน ‘Courage Under Fire’ ของผู้กำกับเอ็ดเวิร์ด ชวิก (Edward Schwick) ที่เป็นหัวหอกให้หนังอเมริกันได้หยิบวิธีเล่าของ ‘Rashomon’ หนังญี่ปุ่นปี 1950 ของ อากิระ คุโรซาวา ไปใช้กันแพร่หลายหรือจะเป็นการข้ามฟากไปที่ประเทศจีนกับ ‘Hero’ หนังมิือสังหารที่ซ่อนแผนฆ่าฉินอ๋องของผู้กำกับจางอี้โหมวที่ใช้สีสันมาแบ่งโทนการเล่าเรื่องได้อย่างวิจิตรพิศดาร

แต่สำหรับ ‘The Last Duel’ แม้จะเล่าโดยการแบ่งด้วยไตเติลแต่ละมุมมองให้คล้ายกับเราอ่านหนังสือ สิ่งที่ต้องยอมรับว่าเป็นความเจนมือของริดลีย์ สก็อตต์จริง ๆ คือการ ‘เลือกเล่า’ ที่เขาแม่นยำในการเล่าเรื่องทั้งการนำเสนอข้อมูลจากคนละฝั่งมุมมองได้อย่างพอดิบพอดีครบถ้วนและเปี่ยมอารมณ์ทั้งงานกำกับและการลำดับภาพที่เป๊ะมากไม่มีสะดุดเลย

แต่ที่ถือเป็นไฮไลต์จริง ๆ คือการรู้ว่าหนังมันจะสื่อประเด็นอะไรซึ่งแม้เราจะคุ้นเคยกับโครงสร้างแบบราโชมอน เอฟเฟกต์ดีว่ามุมมองสุดท้ายคือความจริง แต่ด้วยเนื้อหาที่ซับซ้อนเพราะไม่เพียงแค่มันจะนำเสนอ ‘เรื่องจากฝั่งมาเกอร์ริต’ แต่มันยังต้องทำหน้าที่บอกเล่าประเด็นการถูกล่วงละเมิดทางเพศและความด้อยค่าของผู้หญิงในสังคมยุคนั้น สก็อตต์สามารถนำเสนอเหตุการณ์ในมุมมองสุดท้ายออกมาได้บีบอารมณ์ตลอดทุกนาทียันเฟรมสุดท้ายของหนังที่เหมือนฉุดคอเสื้อคนดูมาถามว่าการดวลครั้งนี้มีผู้ชนะจริง ๆ หรือ ?

และแน่นอนว่าในหนังที่เข้มข้นขนาดนี้หากขาดนักแสดงยอดฝีมือตัวหนังก็ยากที่จะประสบความสำเร็จในการนำพาเรื่องราวให้เข้าถึงหััวจิตหัวใจคน เริ่มที่ดาราดังอย่างแมต เดมอนที่ไม่ต้องพิสูจน์ฝีมืออะไรอีกแล้วด้วยการเปลี่ยนรูปลักษณ์ให้กลายเป็นนักรบเถื่อนสุดเกรี้ยวกราดและแสดงด้านมืดอย่างไม่ลดละก็ทำให้ฌอง เดอ คารูจส์กลายเป็นตัวละครนำที่มีโทนสีเทาและเดาไม่ถูกว่าจะมาดีมาร้ายกันแน่ ส่วนเบน แอฟเฟล็กที่มารับบทเคานต์ปิแอร์ ดาลองซง ที่แม้บทไม่มากแต่เป็นตัวแทนขุนนางศักดินาที่น่าหมั่นไส้จนอยากเขวี้ยงทุเรียนใส่เป็นอย่างยิ่ง

และสำหรับเอ็มวีพีของหนังคงต้องยกให้ 2 นักแสดงดาวรุ่งคืออดัม ไดร์เวอร์กับโจดี โคเมอร์ สำหรับไดร์เวอร์ที่เริ่มจากมหากาพย์ ‘Star Wars’ และค่อย ๆ ได้พื้นที่แสดงฝีมือมากขึ้นในหนังฟอร์มดีก็ไม่ทำให้แปลกใจเลยที่เขาจะทำให้ตัวละครที่ดูเป็นผู้ร้ายมาก ๆ อย่างฌาร์ค เลอ กรีส์ มีส่วนผสมทั้งเสน่ห์อันตราย และความโหดร้ายที่มีแรงเสน่หาเป็นตัวขับเคลื่อน แม้การข่มขืนจะเป็นสิ่งผิดแต่พอผ่านการตีความของไดร์เวอร์มันกลับทำให้เห็นว่าเลอ กรีส์มีความเป็นมนุษย์มาก ๆ แม้จะอยากเกลียดก็ดันเกลียดไม่ลงเสียอีก

ทีนี้มาถึงโจดี โคเมอร์ที่เพิ่งมี ‘Free Guy’ หนังตลกที่ขายทั้งเสน่ห์ความสวยเท่เซ็กซี่แต่น่ารักของตัวละครออกฉายไปเมื่อต้นเดือนตุลาคม มาใน ‘The Last Duel’ โคเมอร์เหมือนอัปสกิลการแสดงของตัวเองแบบผิดหูผิดตา แม้ความสวยจะเป็นเหมือนจุดขายหลักแต่การถ่ายทอดสารเรื่อง #metoo โดยอาศัยเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ต่างหากที่ถือเป็นงานหินงานยาก แต่เธอก็ทำได้ด้วยความเข้าใจในตัวละครและทีละน้อย จากโฟกัสตอนแรกของผมที่ตั้งใจไปดูฉากดวลเอาชีวิต กลับกลายเป็นว่่าเราอยากเอาใจช่วยให้มาเกอร์ริตได้ชนะคดีในยุคที่ผู้ชายคือผู้ตัดสินผิดถูกเสียมากกว่า แม้เอาเข้าจริงเมื่อดูจบเราจะไม่สามารถฟันธงได้ว่ามุมมองของใครคือเรื่องจริงก็ตาม